Avrupa gaz fiyatları tırmanan jeopolitik gerilimle 8 ayın zirvesine çıktı
Ukrayna ordusunun 7 Ağustos’ta Rus toprağı Kursk bölgesine başlattığı saldırıların ardından Rusya-Ukrayna orduları arasında şiddetli çatışmalar yaşanıyor. İki ordu arasındaki çatışmalar kapsamında Ukrayna’nın, Suca doğal gaz giriş noktasına da saldırdığı iddia edildi.
Suca gaz giriş noktası, Rus gazının Ukrayna’ya tek giriş noktası konumunda ve Ukrayna sistemine giren doğal gaz Avrupa Birliği’ne (AB) de gönderiliyor.
ING Think’in araştırmasına göre, Suca giriş noktasından günlük yaklaşık 42 milyon metreküp doğal gaz akışı gerçekleşiyor.
Söz konusu gaz transitine ilişkin anlaşmanın bu yıl sonunda bitmesi planlanıyor ancak çatışmalar nedeniyle bu bölgeden gaz transitinde aksaklık yaşanma riski, fiyatlara artış olarak yansıyor.
Avrupa’da derinliği en fazla olan Hollanda merkezli sanal doğal gaz ticaret noktası TTF’de eylül vadeli kontratlarda 1 megavatsaat gazın fiyatı 6 Ağustos kapanışında 36,7 avro olurken, çatışmaların yoğunlaşmasıyla hafta boyunca yükseliş eğilimini sürdürdü.
Fiyatlar, haftayı 40,4 avroyla kapattı. Böylece, geçen hafta önceki haftaya göre yüzde 10 artan fiyatlarda son 8 ayın en yüksek seviyesi görüldü.
Öte yandan, ekim vadeli kontratlarda kapanış fiyatı 40,9 avro ve kasım vadeli kontratlarda 42,8 avroya kadar yükseldi.
Gaz fiyatları en son 4 Aralık 2023’te megavatsaat başı 40,2 avroyu görmüştü. Bu tarihten sonra fiyatlar 23 Şubat’ta 24 avroya kadar geriledikten sonra hafif dalgalı bir seyir izlemeyi sürdürmüştü.
“Sistem için şok olabilir”
Analistlere göre piyasa, Ukrayna üzerinden gaz transit anlaşmasının bu yıl sonunda biteceğine ilişkin kendini hazırlamış olsa da çatışmalar nedeniyle buradaki gaz tedarikinin daha erken kaybedilmesi sistem için bir şok olabilir.
Rus enerji şirketi Gazprom’un Temsilcisi Sergey Kupriyanov, cuma günü yaptığı açıklamada, Rusya’nın Suca bölgesinde Ukrayna ordusu ile yaşanan çatışmaların doğal gaz ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) fiyatlarında artışa neden olduğunu belirterek, “Analistler, gaz fiyatlarındaki yükseliş eğiliminin devam edeceğini düşünüyor.” ifadesini kullanmıştı.
Ukrayna’nın, Mayıs 2022’de, Avrupa’ya giden Rus doğal gazının üçte birinin geçtiği Sohranivka dağıtım noktasında sevkiyatı durdurmasının ardından gaz akışı sadece Suca noktasından devam ediyor.
